Tưởng tượng bạn là một nhà quản lý, sáng mở mắt ra đã phải đối diện hàng loạt tin tức như: AI sắp thay thế công việc của mình, nhân sự Gen Z xin nghỉ sau 3 tháng, khách hàng đòi hỏi nhiều hơn nhưng trung thành ít hơn. Trong một thế giới như vậy, liệu phong cách quản trị “đen – trắng” còn đủ để dẫn dắt tổ chức đi xa?

Quản trị Xám là gì?

• Chấp nhận sự mơ hồ: Không có đúng – sai tuyệt đối, chỉ có sự phù hợp với từng bối cảnh.
• Thay đổi tư duy lãnh đạo: Từ bị động ứng phó sang chủ động tạo cơ hội.
• Tối ưu nguồn lực: Vận dụng linh hoạt con người, công nghệ và văn hóa để đạt mục tiêu bền vững.

Nói một cách ngắn gọn: Quản trị Xám: Thay đổi tư duy + Tạo cơ hội + Tối ưu nguồn lực.

Vì sao lãnh đạo cần Quản trị Xám?

Một ví dụ điển hình như sau: Nhân viên muốn làm việc online 2–3 ngày/tuần để cân bằng cuộc sống, trong khi sếp lại yêu cầu làm việc toàn thời gian tại văn phòng để tăng tương tác và giữ gìn văn hóa đội nhóm. Nếu xảy ra tranh cãi, theo bạn, ai là người vô lý ở đây? 

Tư duy Quản trị Xám sẽ đưa ra câu trả lời rằng: Cả hai quan điểm đều hợp lý, đều xuất phát từ nhu cầu chính đáng. Và nếu chỉ dừng lại ở tranh luận “ai đúng – ai sai”, tổ chức sẽ bế tắc. Thay vào đó giúp lãnh đạo tìm ra giải pháp dung hòa – như áp dụng hybrid working với KPI rõ ràng và những ngày cố định để duy trì sự gắn kết.

Từ ví dụ nhỏ này có thể thấy: trong kỷ nguyên biến động, lãnh đạo không thể chỉ dựa vào lối tư duy “đen – trắng”. Họ cần một cách tiếp cận linh hoạt để:

• Đối diện sự mơ hồ: Khi thông tin nhiều nhưng thiếu chắc chắn, quyết định phải dựa trên phân tích nhanh và khả năng thích nghi.
• Dung hòa xung đột giá trị: Mỗi thế hệ, mỗi nhóm nhân sự có một hệ quy chiếu khác nhau, nếu áp đặt sẽ dễ tạo mâu thuẫn.
• Làm chủ công nghệ: AI, dữ liệu lớn hay tự động hóa không chỉ là công cụ, mà còn tiềm ẩn nhiều “vùng xám” nếu không biết khai thác đúng cách.
• Tạo lợi thế cạnh tranh: Khi nhiều doanh nghiệp còn chần chừ chờ đợi sự rõ ràng, lãnh đạo có tư duy Xám sẽ đi trước một bước.